EVDE BAKIMDA KANITA DAYALI PSİKOSOSYAL MÜDAHALELER

Özet

Günümüzde sağlık hizmetlerinin sadece sağlık kurumlarında verilmesi, hastaların tüm yaşamları göz önüne alındığında yeterli olmamaktadır. Evde bakım “engelleri en aza indirmek, bağımsız işlev görmeyi üst düzeye çıkarmak için kendi yaşadıkları yerde bireylerin gereksinmelerine uygun bakım vermeyi” gerektirmektedir. Psikiyatrik ve fiziksel hastalıklara bağlı olarak evde bakım gereksinimi olan pek çok hasta bulunmaktadır. Bu hastaların ortak özellikleri hareket sınırlılıklarının olması, eve bağlı/bağımlı olmaları, sürekli bakım gereksinimlerinin ve yeti yitimlerinin olması, acil kurum bakımına gereksinimlerinin olmaması olarak ifade edilebilir. Günümüzde evde bakım hizmetleri psikiyatri hastalarının tedavisinde ve bakımında giderek önem kazanmaktadır. Özellikle yeti yitimine neden oldukları için şizofrenik bozukluklar, majör depresyon, bipolaraffektif bozukluk, agorafobi gibi evde bakımı gerektiren önemli bir psikiyatrik bozukluklar arasında yer almaktadır.

Evde bakım hizmetlerinde etkililiği kanıtlanmış pek çok psikososyal müdahale yer almaktadır. Bu girişimler, hastaların benlik kavramlarının geliştirilmesi, içgörülerinin artırılması, duygularını tanımalarına, anlamalarına yardım etme, ekip ile işbirliğine güdülenmelerini artırmaya yönelik bireysel ve aile terapilerini içiren müdahaleler şeklinde sıralanmaktadır. Bu müdahaleleri içeren çalışmaların ortak sonuçlarına göre, evde bakım uygulanan hastaların belirtilerinin şiddetinde azalma, kişiler arası ilişkilerinde artma, toplumsal davranışlarında iyileşme, yaşam kalitelerinde artma saptandığı görülmektedir. Yine evde bakım uygulanacak psikososyal müdahaleler ile hasta ve ailelerinin yaşam kalitelerinin artabileceği ve maliyet açısından hastane tedavisine göre daha ekonomik olduğu da belirtilmiştir.

Sonuç olarak; hastaların evde bakımda aile, toplumsal ve mesleksel yaşamlarının daha sağlıklı olması; yaşam kalitelerinin yükseltilmesi, hastaneye yatışların azaltılması, iletişim ve baş etme becerilerinin geliştirilmesi için ele alınması gerekmektedir.