KADINLARIN SERVİKS KANSERİ VE PAP SMEAR TESTİ YAPTIRMA DURUMLARINA YÖNELİK FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
Özet
ÖZET
Amaç: Bu araştırma, kadınların serviks kanseri ve Pap smear teste yönelik bilgi ve davranışlarının belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, 15 Ekim-30 Aralık tarihleri arasında Ankara Altındağ Belediyesi Halk Eğitim Merkezleri’nde yapılmıştır. Çalışmaya 155 kadın dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Tanıtıcı Bilgi Formu’’ ve “ Rahim Ağzı Kanseri Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği’’ kullanılmıştır. Veriler sayı, yüzdelik, ortalama, standart sapma, ki-kare ve Kruskall-Wallis testleri ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Kadınların %51.6’sının pap smear yaptırdığı, %38.1’inin serviks kanseri hakkında bilgisi olduğu, %74.8’inin hayatının herhangi bir döneminde gebelik dışında jinekolojik muayene olduğu, %39.4’ünün gebelik dışında son beş yılda jinekolojik muayene olmadığı saptanmıştır. Pap smear testinin yapılma nedenini bilmek ile Pap smear testi yaptırmak arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kadınların rahim ağzı kanseri ve Pap smear testi sağlık inanç modeli ölçeğinden aldıkları puanlar değerlendirildiğinde “Pap Smear Engeller Algısı’’, “Pap-Smear Yarar Motivasyon Algısı’’ ve “Rahim Ağzı Kanseri Sağlık Motivasyon Algısı’’ puanlarının eğitim düzeyi ile ilişkilerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (p<0.05).
Sonuç: Kadınların serviks kanseri hakkındaki bilgileri yeterli değildir. Bununla birlikte katılımcıların %51.6’sının pap-smear yaptırdığı görülmüştür. Ancak Pap smear yaptıran kadınların çoğunluğunun (%27.1) en son pap testlerini ağrı, kanama, enfeksiyon gibi farklı bir jinekolojik muayene nedeni ile doktora başvurduklarında yaptırdıkları belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
KAYNAKLAR
Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Kanser Araştırmaları Kurumu Dünya Kanser Raporu 2008. Erişim: 14 Haziran 2014, http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789283204237_tur_p1-104.pdf
Türkiye Büyük Millet Meclisi. Kanser Hastalığı Konusunun Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu (Rapor Sayısı: 648 Dönem: 23, Yasama Yılı: 5.) Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2010.
Kling M, Zeichner JA. The role of the human papillomavirus (HPV) vaccine in developing countries. Int J Dermatol 2010; 49(4): 377-9.
Nazlıcan E, Akbaba M, Koyuncu H, Savaş N, Karaca B. Hatay İli Kisecik Bölgesinde 35–40 Yaş Arası Kadınlarda Serviks Kanseri Taraması. TAF Prev Med Bull 2010; 9(5): 471-474.
Arbyn M, Raifu AO, Autier P, Ferlay J. Burden of cervical cancer in Europe: Estimates for 2004. Ann Oncol 2007; 18(10): 1708-1715.
Mthembu NN, Motadi LR. Apoptotic potential role of Agave palmeri and Tulbaghia violacea extracts in cervical cancer cells. Mol Biol Rep. 2014; 42(9): 6143-55.
Türkiye Kanser İstatistikleri. Erişim: 14 Haziran 2014, http://kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/kanser-istatistikleri.html.
Globan 2012 Estimated Cancer Incıdence, Mortalıty and Prevalence Worldwıde In 2012. Erişim: 14 Haziran 2014, http://globocan.iarc.fr/Default.aspx.
Gültekin M, Boztaş G. T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu Türkiye Kanser İstatistikleri Ocak 2014. Erişim: 1 Temmuz 2014, http://kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/kanser-istatistikleri.html
Datta P, Bhatla N, Dar L, Patro AR, Gulati A, Kriplani A, Singh N. Prevalence Of Human Papillomavirus İnfection Among Young Women İn North India. Cancer Epidemiol Cancer Epidemiology 2010; 34(2): 157–161.
Yeganeh N, Curtis D, Kuo A. Factors İnfluencing HPV Vaccination Status İn A Latino Population; And Parental Attitudes Towards Vaccine Mandates.Vaccine 2010; 28(25): 4186-91.
Akyüz A, Güvenç G, Yavan T, Çetintürk A, Kök G. Kadınların Pap Smear Yaptırma Durumları İle Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2006; 48(1): 025-029.
Güner H, Taşkıran Ç. Serviks kanseri epidemiyolojisi ve Human Papilloma Virus. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2007; 4(1): 11-19.
Kartal M, Günvar T, Limnili G, Hatipoğlu Ş, Güldal D. Birinci basamak hekimleri serviks kanseri ve HPV aşısı ile ilgili ne biliyorlar? Türk Aile Hek Dergisi 2011; 15(1): 1-6.
WHO, PATH, UNFPA. Cervikal cancer, human papilloma virus (HPV), and HPV vaccines, 2007, Geneva, Switzerland. Erişim: 9 Temmuz 2014, http://whqlibdoc.who.int/hq/2008/WHO_RHR_08.14_eng.pdf.
Kög İ, Turan, T, Karabük E, Karayünlü B, Özgül N, Köse M.F, Demir O.F, Gökçin H, Yeşiltepe C. Etlik KETEM Grubunun Serviks ve Meme Kanseri Tarama Programı Sonuçları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2012; 11(2): 145-152.
Ozan YD, Ertem M. Diyarbakır’da farklı meslek gruplarında serviks kanseri tarama sıklığı ve bilgi düzeyi; 2007. Türk Aile Hek Derg 2011; 15(4): 147-152.
American Cancer Society Guidelines for the Early Detection of Cancer. Erişim: 9 Temmuz 2014, http://www.cancer.org/healthy/findcancerearly/cancerscreeningguidelines/american-cancer-society-guidelines-for-the-early-detection-of-cancer.
Juon HS, Seung-Lee C. Predictors of regular pap smears among Korean-American women. Prevent Med 2003; 37(6): 585-592.
Gümüş A, Çam O. Kadınların Serviks Kanseri İçin Erken Tanı Tutumları İle Benlik Saygısı, Beden Algısı Ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkiler. Nobel Med 2011; 7(3): 46-52.
Güvenç G, Akyüz A, Açıkel CH. Health belief model scale for cervical cancer and pap smear test: psychometric testing. Journal of Advanced Nursing, 2010; 67(2): 428-37.
Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, 11. Baskı. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık; 2012; 699.
Clifford GM, Smith JS, Plummer M, Munoz N, Franceshi S. Human papillomavirus types in invasive cervical cancer worldwide: A meta-analysis. Br J Cancer 2003; 88(1): 63-73.
Karaca M, Palancı Y, Aksu S. Pap smear ne kadar biliniyor, ne kadar uygulanıyor? Türkiye Klinikleri Gynecol Obst 2008; 18:22-28.
Munoz N, Bosch FX, de Sanjose S. Epidemiologic classification of human papillomavirus types associated with cervical cancer. N Engl J Med 2003; 348(6): 518-27.
Waxman AG. Guidelines for cervical cancerscreening, history and scientific rationale. Clin Obstet Gynecol. Clin Obstet Gynecol. 2005; 48(1): 77-97.
Chung SH, Franceschi S, Lamben: PF. Estrogen and ER-a:Culprits in cervical cancer. The Cell 2010; 21: 504-511.
Clarke MA, Gage JC, Ajenifuja KO, Wentzensen NA, Adepiti AC, Wacholder S, Burk RD, Schiffman M. A population-based crosssectional study of age-specific risk factors for high risk human papillomavirus prevalence in rural Nigeria. Infectious Agents and Cancer 2011; 6:12. doi: 10.1186/1750-9378-6-12.
Azaiza F, Cohen M. Between traditional and modern perceptions of breast and cervical cancer screenings: A qualitative study of Arab women in Israel. Psycho-Oncol 2008; 17(1): 34-41.
Bekar M, Güler G. Akademisyenlerin Serviks Kanseri Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2011;14(4):102-109.
Uluocak T, Bekar M. Kadın Sağlık Çalışanlarının Servikal Kansere İlişkin Bilgi Ve Tutumlarının Belirlenmesi. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2012;15(2):50-57.
Gakidou E, Nordhagen S, Obermeyer Z. Coverage of cervical cancer screening in 57 countries: Low average levels and large inequalities. PLOS Medicine. 2008; 5(6): E132.
Lin SJ. Factors influencing the uptake of screening services for breast and cervical cancer in Taiwan. J R Soc Health 2008; 128(6): 327-34.
Hou SI, Sealy DA, Kabiru CW. Closing the disparity gap: cancer screening interventions among Asians--a systematic literature review. Asian Pac J Cancer Prev. 2011; 12(11): 3133-9.
Pap-Smear-Pap-Test. Erişim: 31 Temmuz 2014, http://www.acog.org/Womens-Health/.
Ho V. Yamal JM. Atkinson EN, Basen-Engquist K, Tortolero-Luna G, Follen M. Predictors of breast and cervica screening in Vietnamese women in Harris County. Houston. Texas. 2005; 28(2): 119-29.
Green E, Freund KM, Posner MA, David MM. Pap smear rates among Haitian immigrant women in Eastern Massachusetts. Public Health Rep 2005; 120: 133-9.
Islam N, Kwon SC, Senier R, Kathuri N. Breast and cervical cancer screening among South Asian women in New York City. J Immigr Minor Health 2006; 8(3): 211-21.
Wellensiek N, Moodley M, Moodley J, Nkwanya N. Knowledge of cervical cancer screening and use of cervical screening facilities among women from various socioeconomic backgrounds in Durban, Kwazulu Natal, South Africa. Int J Gynecol Cancer 2002; 12(4): 376-382.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Erişim: 24 Aralık 2014 http://www.hips.hacettepe.edu.tr/TNSA_2013_ana_rapor.pdf
Bal DM. Kadınların Pap Smear Testi Yaptırma Durumlarının Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014; 4(3): 133-138.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 License.
Dergi İletişimi
Posta adresi: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü, Ayvalı Mh.Gazze Cd. No:7 Etlik /Ankara/Türkiye
Email:hdergi@ybu.edu.tr
Telefon: 0 312 324-1555
Faks: 0 312 3218746