YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE MESLEKTE PROFESYONELLEŞMENİN İŞ DOYUMUNA ETKİSİ
Özet
Amaç: Araştırma yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) çalışan hemşirelerde meslekte profesyonelleşmenin iş doyumuna etkisinin belirlenmesi amacıyla planlanmış ve uygulanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırmanın örneklemini Mayıs-Haziran 2013 tarihleri arasında Türkiye’nin Batı bölgesinde bir eğitim ve araştırma hastanesinin YBÜ çalışan 132 hemşire oluşturmuştur. Araştırma öncesinde etik kurul onayı ve hemşirelerden onam alınmıştır. Veriler yüz yüze görüşme yöntemi ile kişisel bilgi formu, Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri (MPTE) ve İş doyumu Ölçeği (İDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS 15.0 programında tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi, Kruskal Walles testi ve Spearman Korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri toplam puan ortalaması 120.28±19.35, İDÖ toplam puan ortalaması 33.80±10.11 olarak bulunmuştur. Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri ve İDÖ ile gelir düzeyi, çalışma biçimi, çalıştığı birimden memnun olma, mesleği sevme ve meslekte profesyonel olduğunu düşünme arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). İş doyumu ölçeği ile yaş ve çalışılan birim arasında istatistiksel olarak anlamlı fark belirlenmiştir (p<0.05). Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri ile İDÖ arasında düşük düzeyde pozitif yönde korelasyon ilişkisi bulunmuştur (r=0.410, p=0.000).
Sonuç: Araştırma sonucunda araştırma grubunun mesleki profesyonelliklerinin ve iş doyumlarının düşük olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelerin profesyonellik ve iş doyumunu artırmaya yönelik girişimlerin planlanması ve sonuçlarının değerlendirilmesine yönelik çalışmaların yapılması, mesleği sevdirme ve memnuniyeti arttırmak için çalışma koşullarının düzeltilmesi, işleyişin daha sistematik hale getirilmesi ve hemşirelere yönelik motivasyon programlarının oluşturulması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım hastasında hemşirelik bakımı. Yoğun Bakım Derg 2011;1:21-25.
Yıldız N, Kanan N. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2005;9(1-2):8-13.
Kavaklı Ö, Uzun Ş, Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2009;51:168-173.
Baltaş Z, Özer Y, Ertegün Y. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin stres düzeyleri ve stresin hemşireler üzerindeki etkileri. Kardiyoloji Derneği XI. Ulusal Kardiyoloji Kongresi, II. Ulusal Yoğun Bakım Hemşireliği Sempozyumu 9-12 Ekim 1995- İstanbul: Tam Metin Kitabı (s. 147-165).
Turgay M. Yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerde stres. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi 2001;5(2):80-82.
Gökçora İH. Profesyonelliğe saygı! Üniversite ve Toplum 2005;5(3):1-6.
Yıldırım A. Meslekleşme süreci ve hemşirelik. Hemşirelik Forumu 2001;4(1):23-25.
Erbil N, Bakır A. Meslekte Profesyonel Tutum Envanterinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2009;6(1):290-302.
Hackman JR, Oldham GR. Development of the job diagnostic survey. J Appl Psychol 1975;60:159-170.
Güler M. Endüstri işçilerinin İş Doyumu ve İş Verimine Depresyon, Kaygı ve Bazı Değişkenlerin Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1990.
Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş. Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler. DEUHYO ED 2011;4(1):12-18.
Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki profesyonelik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi 2011;9(2):239-259.
Hatipoğlu S. Cerrahi yoğun bakım hemşireliği ilkeleri. Gülhane Tıp Dergisi 2002;44:475–479.
Aytekin A, Kurt FY. Yenidoğan yoğun bakım kliniği’nde çalışan hemşirelerde iş doyumu ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 2014;4(1):51-58.
Çelik S, Ünal Ü, Saruhan S. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg 2012;20(3):193-199.
Dikmen YD, Yönder M, Yorgun S, Usta YY, Umur S, Aytekin A. Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;17(3):158-164.
Beydağ KD, Arslan H. Kadın doğum kliniklerinde çalışan ebe ve hemşirelerin profesyonelliklerini etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008;3(7):75-87.
Karamanoğlu YA, Özer GF, Tuğcu A. Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi 2009;14(1):12-17.
Ünal S, Karlıdağ R, Yoloğlu S. Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri 2001;4:113-118.
Durmuş S, Günay O. Hemşirelerde iş doyumu ve anksiyete düzeyini etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi 2007;29(2):139-146.
Aksoy N, Polat C. Akdeniz bölgesindeki bir ilde üç farklı hastanenin cerrahi birimlerinde çalışan hemşirelerin iş doyumu ve etkileyen faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013;10(2):45-53.
Engin E, Özgür G. Yoğun bakım hemşirelerinin uyku düzen alışkanlıkları ile iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;20(2):45-55.
Çam O, Akgün E, Gümüş BA, Bilge A, Keskin ÜG. Bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesinde çalışan hekim ve hemşirelerin klinik ortamlarını değerlendirmeleri ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005;6:213-220.
Küçükyılmaz Ü, Gök Özer F, Taşcı KD. Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hemşirelerin iş doyum düzeylerinin belirlenmesi, Hemşirelik Forumu Dergisi 2006;4:37-46.
Tilev S, Beydağ KD. Hemşirelerin iş doyum düzeyi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;3(1).
Cortese C. Predictors of critical care nurses’ intention to leave the unit, the hospital, and the nursing profession. Open Journal of Nursing 2012;2:311-326.
Doef M, Mbazzi FB, Verhoeven C. Job conditions, job satisfaction, somatic complaints and burnout among East African nurses. J Clin Nurs. 2012;21(11-12):1763-1775.
Çelik S, Hisar F. The influence of the professionalism behaviour of nurses working in health institutions on job satisfaction. Int J Nurs Pract. 2012;18(2):180-187.
Fung-kam L. Job satisfaction and autonomy of Hong Kong registered nurses. J Adv Nurs. 1998;27(2):355-363.
Hwang IJ. Lou F, Han SS, Cao F, Kim WO, Li P. Professionalism: the major factor influencing job satisfaction among Korean and Chinese nurses. Int Nurs Rev. 2009;56 (3):313–318.
Nabirye R.C, Brown KC, Pryor ER, Maples EH. Occupational stress, job satisfaction and job performance among hospital nurses in Kampala, Uganda. J Nurs Manag. 2011;19(6):760–768.
Kurçer MA. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi hemşirelerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;2(3):10-15.
Krogstad U, Hofoss D, Veenstra M, Hjortdahl P. Predictors of job satisfaction among doctors, nurses and auxiliaries in norwegian hospitals: relevance for micro unit culture. Hum Resour Health. 2006;4(3):1-8.
Akyol DA. Hemodiyaliz sağlık çalışanlarının hasta bakım uygulamaları ve iş doyumlarının incelenmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2007:62–68.
Söylemez D, Sur H, Cebeci D. Hemşirelerin iş doyumu ile ilgili bir metaanaliz çalışması. Hastane Yönetimi Dergisi 2005;Nisan- Mayıs-Haziran:34-41.
Cortese CG. Job satisfaction of Italian nurses: an exploratory study. J Nurs Manag. 2007;15(3):303-312.
Kuzulugil Ş. Kamu hastaneleri çalışanlarında iş tatminini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 2012;41(1):129-141.
Gider O. Eğitim ve araştırma hastanelerinde çalışan personelin örgütsel bağlılık, örgütsel güven ve iş doyum düzeylerinin araştırılması. Yönetim Dergisi. 2010;21(65):81-105.
Finn CF. Autonsmy an important compunent for nurses job satisfaction. Int J Nurs Stud. 2001;38(3):349-357.
Çetinkaya A, Özbaşaran F. Üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin iş doyumu düzeyleri ve etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004;20(1):57-76.
Aydın R, Kutlu Y. Hemşirelerde iş doyumu ve kişilerarası çatışma ile ilgili değişkenler ve iş doyumun çatışma eğilimi ile olan ilişkisinin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;5(2):37-45.
Kundak Z, Taş HÜ, Keleş A, Eğicioğlu H. Bir üniversite hastanesinde hemşirelik mesleğinde iş tatmini ve motivasyon. Kocatepe Medical Journal 2015;16(1):1-10.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 License.
Dergi İletişimi
Posta adresi: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü, Ayvalı Mh.Gazze Cd. No:7 Etlik /Ankara/Türkiye
Email:hdergi@ybu.edu.tr
Telefon: 0 312 324-1555
Faks: 0 312 3218746