KRONİK RUHSAL BOZUKLUĞU OLAN HASTA YAKINLARININ STİGMAYA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Özet

Amaç: Bu çalışmada kronik ruhsal bozukluğu olan hasta yakınlarının odak grup yöntemi ile stigma ve stigmatize olmaya ilişkin görüşleri ve bunu etkileyen faktörlerin niteliksel olarak belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç -Yöntem
Çalışma 10 Mart–10 Nisan 2009 tarihleri arasında Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Tıp Fakültesi Hastanesi psikiyatri kliniğinde yatmakta olan kronik ruhsal bozukluğu olan 19 hasta yakını ile yapıldı. Çalışmada veriler; niteliksel araştırmalarda kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak odak grup görüşmesi yöntemi ile elde edildi. Araştırmada nitel görüşme tekniği kullanılarak, hasta yakınları ile yapılan görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedildi. Verilerin değerlendirilmesinde kişisel bilgiler için yüzdelik dağılım, derinlemesine görüşme soruları için ise NVİVO8 programı kullanıldı.

Bulgular
Hastaların tanılarının dağılımı; şizofreni (%26.3), bipolar bozukluk (%26.3), ve alkol-madde bağımlısı (%26.3), depresyon (%21.1) olarak bulunmuştur. Hasta yakınları gerek aile gerekse komşuları tarafından damgalandıklarını ve bunu çok yoğun yaşadıklarını, bu nedenle yaşamlarında pek çok değişiklik yapmak zorunda kaldıklarını, damgalanmaya bağlı olarak korku, dışlanma, iş kaybı, rol performanslarında düşüklük yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Yine çok yoğun yaşadıkları duygular arasında çaresizlik. yalnızlık. üzüntü olduğunu ve bu duygular ile nasıl baş edeceklerini bilemediklerinikendilerinin de hastaları gibi pek çok desteğe gereksinimleri olduğunu belirtmişlerdir.. Hasta yakınları bu hastalığın tedavisi için ilaç tedavisinin yeterli olmadığını. sadece hastaların değil yakınlarının da klinik tarafından ele alınması gerektiğini ve pek çok konuda yardıma ihtiyaçlarının olduğunu ifade etmişlerdir..
Sonuç
Kronik ruhsal bozukluğu olan hasta yakınları duygusal olarak kendilerini çaresiz. tükenmiş. yalnız ve dışlanmış olarak hissetmektedirler. Konuyla ilgili olarak hemşirelerin bakım verdikleri hasta yakınlarını da ele almaları ve onların yaşam kalitesini yükseltebilecek becerilerinin geliştirilebilmesine yönelik planlanmalar yapmaları önerilmektedir.