POSTOPERATİF İYİLEŞMENİN HIZLANDIRILMASI VE HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI
Özet
Son yıllarda cerrahi uygulamalar ve anestezi tekniklerinde büyük ilerlemeler görülmektedir. Bazı geleneksel yaklaşımlardan farklı olarak cerrahiden sonra hızlandırılmış iyileşme (Enhanced Recovery After Surgery-ERAS) protokolü ya da diğer adıyla hızlandırılmış cerrahi süreç (Fast Track Surgery-FTS) adı verilen bazı programlar geliştirilmiştir. Bu yaklaşımlar kanıta dayalı çalışmalarile cerrahi sonrası iyileşmenin hızlanabileceğini, morbidite ve mortaliteni azaltılabileceğini göstermiştir. Multidisipliner bir yaklaşım olarak cerrahlar, anestezistler, hemşireler, fizyoterapistler ve diyetisyenlerin iyi bir işbirliği içinde çalışmasını gerektirmektedir. Multidisipliner yaklaşımda somatik ve fizyolojik ihtiyaçların giderilmesi konusunda hemşirelik bakımı temeldir ve hemşirelerin özelleşmesini gerektirmektedir. Bu makalede hemşirelerin gelişmelerden haberdar olmaları ve bunların uygulamaya aktarılmasındaki önemli rolleri düşünülerek cerrahideki yeni uygulamaların açıklanması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
. Ersoy E, Gündoğdu H. Preoperatif Açlıkta Değişen Kavramlar. Ulusal Cerrahi Dergisi 2005;21(2):96–101.
Basse L, Raskov H H, Hjort Jakobsen D, Sonne E, Billesbolle P, Hendel H W,Rosenberg J, Kehlet H. Accelerated Postoperative Recovery Programme After Colonic Resection Improves Physical Performance, Pulmonary Function And Body Composition. British Journal of Surgery 2002;89(4): 446-453.
Kehlet H,Wilmore DW. Evidence-Based Surgical Care And The Evolution Of Fasttrack Surgery. Annals of Surgery 2008; 248(2): 189-98.
White PF, Kehlet H, Neal JM, Schricker T, Carr DB, Carli F. The Role Of The Anesthesiologist In Fast- Track Surgery: From Multimodal Analgesia To Perioperative Medical Care. Anesthesia and Analgesia2007; 104(6): 1380- 1396.
Kehlet H, Wilmore DW. Surgical Care-How Can New Evidence Be Applied To Clinical Practice? Colorectal Disease 2010; 12(1): 2- 4.
Kehlet H, Wilmore DW. Fast- Track Surgery. British Journal of Surgery 2005; 92: 3–4.
Kehlet H, Wilmore DW. Multimodal Strategies To Improve Surgical Outcome. The American Journal of Surgery 2002; 183 (6): 630- 641.
Basse L, Hjort Jakobsen D, Billesbolle P et al. A Clinical Pathway To Accelerate Recovery After Colonic Resection. Ann SurgAnnals of Surgery. 2000; 232(1):51-57.
Fearon KC, Ljungqvist O, Von Meyenfeldt M. Enhanced Recovery After Surgery: A Consensus Review Of Clinical Care For Patients Undergoing Colonic Resection. Clinical Nutrition 2005; 24(3): 466-47.
Kehlet H. Fast-Track Colorectal Surgery. Lancet 2008; 371(9615): 791–793.
Wind J, Polle SW, Fung Kon Jin HP, Dejong CH, von MF, Ubbink DT, Gouma DJ, Bemelman WA. Systematic Review Of Enhanced Recovery Programmes In Colonic Surgery. British Journal of Surgery; 93: 800-809.
Ersoy E, Gündoğdu H. Cerrahi Sonrası İyileşmenin Hızlandırılması. Ulusal Cerrahi Dergisi 2007; 23(1): 35-40.
Kruzik N. Benefits Of Preoperative Education For Adult Elective Surgery Patients. AORN Journal 2009; 90(3): 381-387.
Slim K, Vicaut E, Launay-Savary MV, Contant C, Chipponi J. Updated Systematic Review And Meta-Analysis Of Randomized Clinical Trials On The Role Of Mechanical Bowel Preparation Before Colorectal Surgery. Annals of Surgery 2009; 249(2): 203- 9.
A Report By The American Society Of Anesthesiologists Task Force On Preoperative Fasting. Practice Guidelines For Preoperative Fasting And The Use Of Pharmacologic Agents To Reduce The Risk Of Pulmonary Aspiration: Application To Healthy Patients Undergoing Elective Procedures. Anesthesiology 1999; 90(3): 896-905.
Herndon DN, Hart DW, Wolf SE. Reversal Of Catabolism By Beta-Blockade After Severe Burns. The New England Journal Of Medicine.2001; 345 (17): 1223-1229.
Levine MN, Raskob G, Landefeld S, Kearon C. Hemorrhagic Complications Of Anticoagulant Treatment. Chest Journal 2001;119(1): 108-121.
Song F, Glenny AM. Antimicrobial Prophylaxis In Colorectal Surgery: A Systematic Review Of Randomized Controlled Trials. British Journal of Surgery 1998; 85 (9): 1232-1241.
Brown SR, Goodfellow PB. Transverse Verses Midline Incisions For Abdominal Surgery. Cochrane Database System Review 2005;19(4):CD005199.
Lindgren PG, Nordgren SR, Oresland T et al. Midline Or Transverse Abdominal Incision For Right Sided Colon Cancer A Randomized Trial. Colorectal Disease 2001; 3(1): 46-50
MacKay G, Fearon K, McConnachie A, Serpell MG, Molloy RG, O'Dwyer PJ. Randomized Clinical Trial Of The Effect Of Postoperative Intravenous Fluid Restriction On Recovery After Elective Colorectal Surgery. British Journal of Surgery 2006; 93(12): 1469- 1474.
Karliczek A, Jesus EC, Matos D, Castro AA, Atallah AN, Wiggers T. Drainage Or Nondrainage In Elective Colorectal Anastomosis: A Systematic Review And Meta-Analysis. Colorectal disease2006; 8(4): 259- 65.
McPhail MJ, Abu-Hilal M, Johnson CD. A Meta-Analysis Comparing Suprapubic And Transurethral Catheterization For Bladder Drainage After Abdominal Surgery. British Journal of Surgery2006;93(9):1038-1044.
Watcha FM, White PF. Postoperative Nausea And Vomiting. Its Etiology, Treatment, And Prevention. Anesthesiology 1992;77 (1):162-84.
Smith I, White PF, Nathanson M, Gouldson R. Propofol. An Update On Its Clinical Use. Anesthesiology 1994; 81(4): 1005-1043.
Rüsch D, Eberhart L, Biedler A, Dethling J, Apfel CC. Prospective Application Of A Simplified Risk Score To Prevent Postoperative Nausea And Vomiting. Canadian Journal Of Anesthesia 2005;52(5):478-484.
Holte K, Kehlet H. Postoperative Ileus: A Preventable Event. British Journal of Surgery 2000; 87(11):1480- 93.
Öndeş, Ö (2012). Major Karaciğer Rezeksiyonlarında Eras Protokolünün Uygulanması. Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara.
Akın L (2012) Kolorektal Kanserlerde “Fast track” Cerrahi. Kolon ve Rektum Kanserleri, 733-757, Erişim: 31 Mart 2014.http://www.tkrcd.org.tr/KolonRektumKanserleri/044_akin.pdf
Kennedy EP, Rosato EL, Sauter PK, Rosenberg LM, Doria C, Marino IR, et al. Initiation Of A Critical Path¬way For Pancreaticoduodenectomy At An Academic Institution--The First Step In Multidisciplinary Team Bu¬ilding. J Am Coll Surg 2007; 204: 917-924.
Stoot JH, Busch RO, Hillengersberg RV, Boer MD, Bemelmans MH. The Effect of A Multimodal Fast-Track Programme On Outcomes In Laparoscopic Liversurgery: A Multicentre Pilot Study. International Hepato- Pancreato- BiliaryAssociation 2009, 11: 140-144.
Maessen J, Dejong CH, Hausel J et al. A Protocol is Not Enough To Implement An Enhanced Recovery Programme For Colorectal Resection. British Journal of Surgery 2007; 94:224-231.
Bozkırlı BO, Gündoğdu RH, Ersoy PE, Akbaba S, Temel H, Sayın T. ‘’ERAS Protokolü Kolorektal Cerrahi Sonuçlarımızı Etkiledi Mi?’’ Ulusal Cerrahi Dergisi 2012; 28(3): 149-152.
Bayar Ö, Bademci R, Sözener U, Tüzüner A, Karayalçın K. Major Karaciğer Rezeksiyonunda ERAS Protokolü.Okmeydanı Tıp Dergisi 29(3):135-142, 2013.
Lassen K, Hanneman P, Ljungqvist O et al. Pat¬terns In Current Perioperative Practice: Survey Of Colorectal Surgeons In Five Northern Euro¬pean Countries. British Medical Journal, 2005; 18:1420-1421.
Erdil F (2001). Cerrahi Hemşireliği. Eds: Erdil F, Elbaş N. İç: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. 4. Baskı. Aydoğdu Ofset. Ankara. s: 97-136.
Ay F (2007). Preoperatif Hazırlık- Postoperatif Bakım ve Takip. İç: Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. Ed: Ay F. 1.Basım. İstanbul Medikal Yayıncılık. İstanbul. s: 393-406.
Akyolcu N. Perioperatif Hasta ve Ailesinin Eğitim Gereksinimleri Ve Hemşirenin Rolü. 4. Ulusal Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi Kitabı, İzmir, (2003). 97–108.
Aksoy G. Perioperatif Hemşirenin Eğitimi ve Oryantasyonu. 4. Ulusal Cerrahi veAmeliyathane Hemşireliği Kongresi Kitabı, İzmir, (2003). 119–132.
Aiken LH, Clarke SP, Cheung RB, Sloane DM, Silber JH. Educational Levels Of Hospital Nurses And Surgical Patient Mortality. JAMA 2003; 290: 1617-1623.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 License.
Dergi İletişimi
Posta adresi: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü, Ayvalı Mh.Gazze Cd. No:7 Etlik /Ankara/Türkiye
Email:hdergi@ybu.edu.tr
Telefon: 0 312 324-1555
Faks: 0 312 3218746